De ‘aangepaste beschikbaarheid' van de regering
donderdag, 12 maart 2015
De regering negeert het sociaal overleg
en lanceert 'aangepaste beschikbaarheid'...
Waarover gaat het?
De verplichting voor alle oudere
werklozen en bruggepensioneerden om tot hun 65ste beschikbaar te blijven voor de
arbeidsmarkt, met uitzondering van diegenen die op 31 december 2014 de
leeftijd van 60 jaar bereikt hadden, lokte een golf van verontwaardiging uit. De
oudere werknemers zouden plots actief naar werk moeten zoeken en onderworpen
worden aan controles en sancties.
Een pure pestmaatregel. En omwille van de
terugwerkende kracht van deze tergende regeringsbeslissing, ook een
contractbreuk ten opzichte van de mensen in brugpensioen.
De kwestie kwam uiteindelijk op de
onderhandelingstafel van de sociale gesprekspartners in de Groep van 10.
Vakbonden en werkgeversorganisaties kwamen tot een menselijker compromis dat door de
regering bekrachtigd moest worden. Die regering weigerde echter het compromis
volledig over te nemen en kwam met een nieuwe versie op de proppen. In die
versie van de regering wordt het probleem van de bruggepensioneerden van vóór
2015 min of meer geregeld, maar voor het overige wordt het compromis van de
sociale gesprekspartners radicaal gewijzigd.
De regering negeert zo het sociaal overleg, legt het compromis dat vakbonden én werkgeversorganisaties sloten naast zich neer, én gaat voorbij aan de realiteit van een arbeidsmarkt waar ouderen en jongeren het bijzonder moeilijk hebben.
Voor het verleden
Voor de mensen die vóór 1 januari 2015 al bruggepensioneerd of werkloos waren en niet meer beschikbaar moesten zijn, volgde de regering het advies van de Groep van 10: die mensen moeten niet meer beschikbaar zijn, ze zijn volledig vrijgesteld. Dit geldt ook voor mensen die voor 31 december 2014 kennis genomen hebben van hun ontslag in het kader van SWT: zij zijn ook volledig vrijgesteld en moeten niet beschikbaar zijn.
Voor het brugpensioen in het kader van ondernemingen in moeilijkheden of in herstructurering, blijft de deadline (net zoals in het compromis van de Groep van 10) 9 oktober 2014: dan moet de aankondiging van de herstructurering gebeurd zijn. Wie ontslagen wordt met het oog op SWT in het kader van een herstructurering die aangekondigd werd vóór 9 oktober 2014 zal passief beschikbaar moeten zijn, behalve wanneer ze 58 jaar zijn of een loopbaan van 38 jaar hebben.
Daarbuiten moeten de bruggepensioneerden ‘aangepast beschikbaar’ blijven tot hun 65 jaar volgens een nog vast te leggen timing, dit in plaats van de passieve beschikbaarheid zoals de Groep van 10 voorstelde.
Idem voor de in 2014 niet vrijgestelde oudere werklozen die eveneens tot hun 65ste ‘aangepast’ beschikbaar zullen moeten zijn.
|
Actieve beschikbaarheid wil zeggen dat je verplicht bent om
zelf nieuw werk te zoeken en dat je daarop wordt gecontroleerd. Bij
passieve beschikbaarheid moet je niet solliciteren, maar als er
je een job wordt aangeboden door VDAB, Actiris, Forem of een interimkantoor, dan
kan je die niet weigeren. Als ze bij een controle vinden dat je te weinig
gesolliciteerd hebt of wanneer je een job zou weigeren, dan kan je je uitkering
verliezen. De ‘aangepaste beschikbaarheid’ is passief noch actief. Het zou een gepersonaliseerde begeleiding zijn, gebaseerd op je ervaring en je vaardigheden, georganiseerd door de regionale tewerkstellingsdiensten VDAB, Actiris en Forem, met de verplichting om eventuele werk- of opleidingsaanbiedingen te aanvaarden die niet noodzakelijkerwijs zouden overeenstemmen met je vroegere job maar wel met je vaardigheden en ervaring, en dit op straffe van sancties. Maar in feite is het nu nog koffiedik kijken hoe dit nieuw concept concreet zal worden ingevuld en toegepast in de praktijk. Dit zou wel eens een doos van Pandora en een nieuwe pestmaatregel kunnen zijn voor de werknemers. |
Nieuwe intreders
Voor de bruggepensioneerden ontslagen vanaf 1 januari 2015 opteerde de Groep van 10 enkel voor de passieve beschikbaarheid, beperkt tot de leeftijd van 60 of 62 jaar in functie van de nieuwe regelgeving m.b.t. SWT en de kaderakkoorden m.b.t. de toegangsvoorwaarden tot de SWT-regeling. Voor de SWT zware beroepen en medische redenen werd een bijzondere vrijstellingsregeling voorzien.
Idem voor de oudere werklozen, hier werd een geleidelijke uitdovingsregeling voor de nog passieve beschikbaarheid voorzien.
De regering volgde hier niet de voorstellen van de Groep van 10 en wijzigde in grote mate de regels om in de meeste gevallen de beschikbaarheid te verlengen tot 65 jaar. En daarvoor vond zij het begrip ‘aangepaste beschikbaarheid’ uit.
Het ABVV wees deze regeringsvoorstellen af omdat ze op de een of andere manier de beschikbaarheid verlengen tot 65 jaar, terwijl oudere werknemers zo goed als geen kansen hebben om opnieuw aan de bak te komen en tienduizenden jongeren vruchteloos een job zoeken en velen onder hen zelfs uit de werkloosheid gesloten worden.
Dag van de vrouw?
Toppunt van cynisme: aan de vooravond van de Internationale Vrouwendag besliste de Ministerraad dat de toegangsleeftijd tot de afwijkingen op de beschikbaarheid zowel voor mannen als voor vrouwen geldt. Je moet echter weten dat de leeftijdsvoorwaarden voor de algemene SWT-regeling niet dezelfde zijn voor mannen (40 jaar) als voor vrouwen (31 jaar in 2015 + 1 jaar erbij per jaar tot in 2028).
Dat betekent dat vrouwen in de SWT-regeling die nog geen loopbaan van 40 jaar hebben, aangepast beschikbaar zullen moeten blijven tot ze aan de vrijstellingsvoorwaarden voldoen.
Download dit artikel en de tabellen
